NFT چیست؟ از تئوری تا کاربرد توکن های غیرمثلی

احتمالاً تا کنون نام توکن‌های غیر مثلی یا NFT را شنیده‌اید و شاید حتی از خود پرسیده‌اید که NFT چیست؟ برای آشنایی با این مفهوم، نیاز نیست حتماً یک سرمایه‌گذار یا معامله‌گر در دنیای جذاب رمز ارز ها باشید. حتی اگر به مرور اخبار در خبرگزاری‌های آنلاین عادت کرده‌اید، مطمئناً بارها با واژه NFT مواجه شده‌اید.  ان‌اف‌تی ها یا توکن های غیر مثلی ابتدا به عنوان روشی برای ثبت اسناد بر روی بلاکچین معرفی شدند و این کاربردها به تدریج در دیگر فضا ها همچون دنیای هنرمندان و کلکسیونرها نیز رواج پیدا کرد. این توکن‌ها به دلیل قابلیت‌های منحصر به فردشان، توانسته‌اند توجه بسیاری را به خود جلب کنند. در ادامه از شما دعوت می‌کنیم تا با های بیت در بررسی موشکافانه توکن های غیر مثلی و خرید و فروش NFT همراه باشید.

توکن غیر مثلی یا NFT چیست؟

NFT، یک مجوز یا سند مبنی بر ثبت و مالکیت دارایی دیجیتالی یا فیزیکی بر روی شبکه بلاک‌چین (Blockchain) است. کلمه NFT مخفف عبارت Non Fungible Token می‌باشد و تفاسیر فارسی این عبارت را می‌توان با ابعادی همچون توکن بی همتا و توکن غیر مثلی نیز ادا کرد. پیش از پرداختن به مبحث NFT، بهتر است بدانید که دارایی غیر مثلی چیست؟ به طور کلی هر چیزی واحد های قابل تعویض با یکدیگر داشته باشد را یک دارایی مثلی (Fungible) می‌نامند.در مقابل یک سری دیگر از دارایی ها که با یکدیگر قابل معاوضه نیستند را غیر مثلی نام گذاری می‌کنند. توکن های بی همتا یا ان‌اف‌تی‌ها یک نوع دارایی غیر مثلی محسوب می‌شوند. با NFT ها می‌توان ادعای مالکیت آثار هنری، موسیقی، عکس‌ها و فیلم‌ها را به اثبات رساند.

ثبت مالکیت توکن های غیر مثلی به نام صاحب اثر طی فرآیندی به نام Mint (ضرب) صورت می‌گیرد. برای مثال فرض کنید که شما یک عکاس خبری هستید که از یک سانحه یا رویداد عکاسی کردید. با ضرب یا همان Mint کردن یک عکس بر روی شبکه بلاک‌چین از طریق آدرس اختصاصی کیف پول دیجیتال خود، سایر همکاران و رسانه ها متوجه می‌شوند که مالکیت این اثر به نام شما است. چرا که تراکنش ایجاد شده توسط شما در هنگام ضرب (Mint) عکس بر روی شبکه و ایجاد توکن (Token)، حاوی اطلاعاتی همچون تاریخ ثبت، نام مالک اثر (Author) و کلید عمومی (Public Key) شما در بلاک‌چین خواهد بود.

ارتباط بین توکن غیر مثلی و بلاک‌چین

برای این که درک مناسبی از کاربرد NFT داشته باشید، ابتدا باید بدانید فناوری زنجیره بلوکی یا بلاک‌چین (Blockchain) چیست و چگونه کار می‌کند؟ بلاک‌چین یا زنجیره بلوک‌ها یک تکنولوژی نسبتا نوین در دنیای دیجیتالی امروز است که به عنوان شبکه ای برای ذخیره سازی و نگهداری دارایی ها یا اسناد عمل می‌کند. در این شبکه، اسناد به صورت یکپارچه بین تمامی کاربران توزیع می‌شود. به کمک تمرکز زدایی، در بلاک‌چین امکان ویرایش اطلاعات بدون اجماع کاربران شبکه وجود ندارد. همین مزیت باعث افزایش امنیت فوق العاده دارایی های دیجیتال از جمله NFT ها می‌شود. برای مثال فرض کنید قرارداد حقوقی شرکت شما به صورت عادلانه و یکپارچه به عنوان یک NFT بین تمامی سهامداران عرضه شده باشد.

اگر یکی از مدیران یا سهامداران قصد دستکاری یا هرگونه تغییر در قرارداد را داشته باشد، به تایید شما و سایر اعضای شبکه نیاز دارد. این در حالی است که درون سیستم های سنتی، قرارداد یا اسناد به صورت عمومی بین طرفین عرضه نشده و سهامداران عمده یا مدیران ارشد امکان دستبرد یا هرگونه عملی را در خفا خواهند داشت. پیش‌تر گفتیم که NFT یا Non Fungible Token به زبان فارسی به معنای توکن های غیر مثلی می‌باشد که در ادامه به بررسی هرچه بیش‌تر مفهومی دارایی مثلی و غیر مثلی خواهیم پرداخت.

تاریخچه NFT و دارایی های غیر مثلی

پس از ظهور عمومی اینترنت در در ۸۰ میلادی و توسعه این سیستم بی‌نظیر در اوایل قرن حاضر، نیاز کاربران این فناوری به مالکیت محتوا موجود و ایجاد یک سیستم ثبت سند دیجیتالی بیش از پیش احساس شد. پس از ظهور بلاک‌چین و بیت‌کوین قبل از سال ۲۰۱۰ به عنوان پیشگامان صنعت تمرکز زدایی، پدیده NFT اولین بار در سال ۲۰۱۴ به جهان معرفی شد. در این سال برای کوین مک کوی ویدیویی که توسط همسرش ساخته شده بود را بر روی بلاکچین NameCoin ثبت و به قیمت ۴ دلار در قالب رمز ارز DASH فروخت.

البته پیش‌تر نیز ایده هایی شبیه به توکن های غیر مثلی توسط بنیان گذاران پروژه Colored Coins بیان شده بود، با این حال این فضا تا قبل از اتریوم (Ethereum) و راهکار بی‌نظیر ویتالیک بوترین یعنی قرارداد هوشمند (Smart Contract) جدی گرفته نشده بود.  گفتنی است که اولین پروژه و مجموعه از NFTها در سال ۲۰۱۷ موسوم به Crypto Kitties و به عنوان یک بازی توسعه یافت. سیر فراز و فرود توکن های بی همتا توسط کوین مک‌کوی با ثبت اولین نمونه از یک اثر دیجیتالی بر روی شبکه بلاک‌چین آغاز و در ادامه با رهبری اتریوم توسعه یافت. در واقع تا قبل از این، مالکیت آثار دیجیتال یک علامت سوال بزرگ در جامعه جهانی دیجیتال بود تا در نهایت NFTs به این ابهام پاسخی سبز و به‌جا داد.

 

ویژگی و کاربرد NFT

بنا بر عقیده بسیاری از سرمایه گذاران و توسعه دهندگان، توکن‌ غیر مثلی تکه پازل گمشده دنیای اینترنت و غیر متمرکز سازی است. فرض کنید در دنیای بیکران اینترنت امروز، بدون دغدغه از هرگونه سو استفاده به تولید و انتشار محتوا بپردازید. توکن های بی همتا (NFTs) به شما در تولید و درآمد زایی از آثاری که توسط شما تولید شده باشند کمک می‌کنند. چرا که محتوای تولید شده توسط شما با امضای اختصاصی شما، اطلاعات دلخواه شما و به نام شما در شبکه بلاک چین ثبت می‌گردند. توکن های غیر قابل تعویض حتی در صنعت موسیقی‌ها هم کاربرد دارند. شما به عنوان یک هنرمند می‌توانید فایل صوتی اثر هنری خود، حق کپی رایت آثار و حتی کاور آرت قطعه هنری را به نام و دیگر صاحب اثران را، در شبکه بلاک چین ثبت کنید. NFT ها حتی برای علاقمندان به بازی‌های ویدیویی و سازندگان آن‌ها فناوری‌ای کاربردی محسوب می‌شود.

به عنوان مثال در بازی های بلاکچینی، مالکیت کارت بازی کاراکتر شما به نام شخص شما است و به کمک تکنولوژی بلاک‌چین و ا‌‌ن‌اف‌تی ها قابل خرید، فروش و معاوضه بین بازیکنان فراهم می‌باشد. توکن های غیر مثلی حتی در زمین‌های مجازی و متاورس هم کاربرد دارند. احتمالا برای شما هم جای سوال باشد که ارتباط بین NFT و متاورس دقیقا در کجاست؟ در جهان مجازی متاورس، سند مالکیت زمین ها به نام شما و در قالب یک Non Fungible Token در شبکه بلاک‌چین ثبت می‌گردند. موارد ذکر شده تنها بخشی از ارزش‌هایی است که این فناوری، برای کاربران اینترنت غیرمتمرکز به ارمغان می‌آورد. در ادامه این مقاله به نحوه خرید، فروش و Mint توکن های بی همتا اشاره خواهیم کرد و با مارکت‌پلیس های NFT آشنا خواهیم شد.

چگونه وارد دنیای NFT ها شویم؟

تا اینجا در مورد اینکه NFT چیست؟ تاریخچه توکن‌های غیر مثلی به چه صورت بوده؟ و ویژگی کاربردی ا‌‌ن‌اف‌تی ها در کجاست؟ با هم صحبت کردیم. احتمالاً سوالی که هم اکنون ذهن شما را درگیر کرده است این باشد که چگونه ان اف تی بسازیم؟ یا در ابعاد بعدی چگونه از خرید توکن‌های غیر مثلی درآمد کسب کنیم؟

ساخت NFT

ساخت NFT یا ثبت هرگونه سند مالکیت از یک دارایی بر روی شبکه بلاک چین از دو روش توسعه قراردادهای هوشمند بر روی شبکه با دانش برنامه نویسی و یا استفاده از پلت‌فرم‌هایی که برای این کار توسعه داده شده‌اند امکان‌پذیر می‌باشد. همانطور که پیش‌تر گفته شد، در روش اول شما نیاز به دانش برنامه نویسی بلاک چین برای ساخت یک قرارداد هوشمند در این شبکه خواهید داشت. اما در روش دوم و رایج‌تر، با استفاده از پلتفرم‌های واسط مانند OpenSea و Rarible، قادر خواهید بود تا فقط با چند کلیک ساده به ساخت NFT بپردازید.

آموزش خرید NFT

اگر تا به حال تجربه خرید ان اف تی را نداشته اید، اصلا جای نگرانی نیست. نحوه خرید و فروش توکن های غیر مثلی بسیار شبیه به فرآیند خرید رمز ارز ها است. در ادامه به بررسی قدم به قدم خرید NFT خواهیم پرداخت.

• انتخاب یک مارکت‌پلیس معتبر
• انتقال مقداری رمز ارز به کیف پول دیجیتال 
• اتصال کیف پول به مارکت‌پلیس و ساخت حساب کاربری
• بررسی پروژه ها و انتخاب یک پروژه مناسب
• انتخاب NFT دلخواه 
• پرداخت مبلغ به صورت رمز ارز و دریافت توکن

در گام اول، شما باید یک مارکت‌پلیس NFT معتبر را برای سرمایه گذاری روی NFT ها انتخاب کنید. معمولا در هر شبکه بلاک‌چینی، بیش از یک مارکت معتبر برای خرید و فروش توکن های بی همتا وجود خواهد داشت. از جمله مواردی باید در هنگام انتخاب یک درگاه خرید و فروش NFT به آن توجه کنید، می‌توان به داشتن جامعه کاربران فعال (Active Community) و وجود پروژه های بزرگ صنعت در آن سکو اشاره کرد. همچنین در هنگام خرید باید به Floor Price و Supply هم توجه کرد.

نحوه فروش NFT

یکی دیگر از ارکان اساسی در هنگام سرمایه گذاری بر روی هر دارایی دیجیتالی را می‌توان نحوه خرید و فروش آن دارایی برآورد کرد. فروش NFT هم مانند مبحث خرید دارای نکات قابل توجه فراوانی است. بهتر است بدانید اگر پروژه مدنظر شما برای سرمایه گذاری اعتباری در بازار نداشته باشد، پس تقاضایی هم هم نخواهد داشت.

بسیاری از ان اف تی ها پس پس از لیست شدن تقاضایی برای خرید نخواهند داشت. چرا که خالقان اثر، توانایی برندینگ و جذب سرمایه چندانی را نداشته و هرچقدر هم که پروژه جذابی عرضه کنند، موفقیت چندانی را بدست نخواهد آورد. در ادامه به نکاتی که باید در هنگام فروش توکن های غیر مثلی رعایت کرد خواهیم پرداخت.

• انتخاب مارکت پلیس معتبر برای لیست و به فروش گذاشتن NFT
• بررسی وضعیت بازار و قیمت گذاری هوشمندانه
• تولید محتوا و بازاریابی برای توکن مد نظر

انتخاب یک مارکت پلیس معتبر برای فروش NFT. خود از جمله نکات مهمی است که باید رعایت کنید. همچنین به طور معمول در بازار نزولی سرمایه گذاران رغبت چندانی برای خرید دارایی دیجیتال جدید ندارند. پس خرید و فروش NFT به طور معمول در چنین شرایطی در حالتی راکد قرار دارد. با این حال پس از هر نزول بازار رمز ارز ها، قیمت NFT ها نیز افت می‌کند، در نهایت تعدادی از سرمایه گذاران نیز فرصت را غنیمت خواهند شمرد! همچنین قیمتی که شما برای توکن خود تایین می‌کنید بسیار بر روی فروش تاثیر گذار است.

بهترین مارکت پلیس های NFT

به منظور راهنمایی هرچه بیشتر شما در زمینه سرمایه گذاری بر روی دارایی های دیجیتال، در این بخش از مقاله قصد داریم تا ۲ نمونه از بهترین مراجع خرید و فروش NFT را با شما بررسی کنیم. در این بخش سعی کردیم تا بر روی هر شبکه بلاک‌چین محبوب، حداقل یک مارکت‌پلیس NFT را به شما معرفی کنیم.

مارکت‌پلیس OpenSea

مارکت‌پلیس OpenSea به عنوان یکی از پیشروترین پلتفرم‌های خرید و فروش NFT (توکن‌های غیرقابل تعویض) در دنیا شناخته می‌شود. این بازار دیجیتال به کاربران این امکان را می‌دهد که آثار هنری، کلکسیون‌ها و دیگر دارایی‌های دیجیتال را به صورت مستقیم و بدون واسطه خرید و فروش کنند. OpenSea با فراهم آوردن ابزارهایی همچون جستجوی پیشرفته، فیلترهای متعدد و رابط کاربری ساده، تجربه‌ای کاربرپسند را برای خریداران و فروشندگان فراهم می‌آورد. علاوه بر این، این پلتفرم از چندین بلاکچین پشتیبانی می‌کند که به تنوع و دسترسی بیشتر کاربران کمک می‌کند. 

مارکت‌پلیس Rarible

مارکت‌پلیس Rarible یکی دیگر از پلتفرم‌های معتبر و پرمخاطب در زمینه خرید و فروش توکن‌های غیرقابل غیر مثلی (NFT) به شمار می‌آید. این پلتفرم بر اساس فناوری بلاکچین اتریوم بنا شده و به کاربران امکان می‌دهد تا آثار هنری دیجیتال، موسیقی، و سایر اشیای دیجیتال منحصر به فرد را به سادگی ایجاد، خرید و فروش نمایند. با توجه به قابلیت ایجاد و فروش NFT‌ها به صورت غیر متمرکز، Rarible نه تنها فضایی جذاب را برای هنرمندان و خالقان فراهم می‌آورد، بلکه به کلکسیونر ها و سرمایه‌گذاران نیز فرصتی منحصر به فرد برای دسترسی به بازار رو به رشد آثار دیجیتال ارائه می‌دهد. طی ماه های اخیر این پلت فرم، هنرمندان و خالقان اثر بسیاری را در کمپین های اخیر جذب کرده است.

سخن آخر در مورد NFT

با توجه به تحلیل‌ها و بررسی‌های انجام‌شده در خصوص ضرورت و اهمیت فناوری توکن‌های غیر مثلی (NFT)، می‌توان نتیجه‌گیری کرد که این فناوری نه‌تنها در راستای تغییر و تحول در عرصه هنر و فرهنگ دیجیتال بلکه به‌عنوان یک پدیده نوظهور در بازارهای مالی و اقتصادی جهانی به شمار می‌آید.  NFTها امکانات جدیدی را برای هنرمندان، سازندگان محتوا و سرمایه‌گذاران فراهم کرده و به آن‌ها اجازه می‌دهند که مالکیت دیجیتال را به نحو بهینه مدیریت کنند. بنابراین، با توجه به پتانسیل‌های عظیم NFTها و همچنین چالش‌های پیش‌روی آن‌ها، می‌توان اذعان کرد که در آینده‌ای نزدیک، این تکنولوژی نقش بسزایی در شکل‌دهی به مفهوم مالکیت، تجارت و هویت دیجیتال ایفا خواهد کرد.

سوالات متداول (FAQ)

به عنوان جمع بندی نهایی و ارائه راهنمایی جامع و معتبر در زمینه NFT ها یا توکن های غیرمثلی، این بخش را به بررسی و پاسخ به سوالاتی پرتکرار کاربران در این زمینه اختصاص خواهیم داد. دقت کنید که اگر هنوز پاسخ سوال خود را نیافتید، می‌توانید در بخش دیدگاه و نظرات، پرسش های خود را مطرح کنید.

NFT چیست؟

NFT نوعی دارایی دیجیتالی است که بر روی بلاک‌چین‌ها ثبت می‌شود و به کاربران این امکان را می‌دهد تا مالکیت انحصاری محصولات دیجیتال، از جمله آثار هنری، موسیقی و ویدیو ها را به نام خود ثبت کنید.

چگونه NFT بسازیم؟

برای ساختن NFT، ابتدا نیاز است که یک اثر دیجیتال، مانند تصویر، ویدیو یا موسیقی، خلق کنید. سپس باید به یکی از پلتفرم‌های مخصوص NFT، مانند OpenSea یا Rarible، مراجعه نمایید و با ایجاد یک حساب کاربری، عرضه اثر را آغاز کنید.

کجا می توان NFT خرید و فروش کرد؟

برای خرید و فروش NFT، کاربران می‌توانید به پلتفرم‌های معتبر و شناخته‌شده متعددی مانند OpenSea، Rarible و Foundation مراجعه کنید.

گران ترین NFT ها کدامند؟

طی سال های اخیر، کلکسیون ها و عنوان NFT های به نامی به بازار عرضه شده اند. از جمله گران قیمت ترین آن ها می توان به The Merge با قیمت 91 میلیون دلار، The First 500 Days با قیمت 69 میلیون دلار و Clock با قیمت 52 میلیون دلار اشاره کرد.

سرمایه گذاری بر روی NFT ها بهتر است یا رمز ارز ها؟

سرمایه‌گذاری بر روی NFTها و رمز ارزها هر کدام ویژگی‌ها و ریسک‌های خاص خود را دارند. NFT ها به عنوان دارایی‌های دیجیتال منحصر به فرد، توانایی تبدیل آثار هنری و محتوای دیجیتال به دارایی‌های قابل خرید و فروش را دارند، اما ممکن است نوسانات قیمت بیشتری را تجربه کنند. از سوی دیگر، رمز ارزها به عنوان یک نوع پول دیجیتال، نقدینگی بالاتری دارند و در بازار جهانی مبادله می‌شوند. انتخاب بین این دو بستگی به اهداف سرمایه‌گذار، تحمل ریسک و آگاهی از بازار دارد.