دنیای پویای رمزارزها همواره در حال تحول است و هر روز شاهد نوآوریهای جدیدی در حوزه تکنولوژی و سیاستگذاری هستیم. در این میان، شبکه اتریوم با ارتقای قریبالوقوع «فوساکا»، گامی بلند به سوی بهبود عملکرد خود برمیدارد. همزمان، چالشهای امنیتی ناشی از پیشرفت هوش مصنوعی در دیفای و تلاشها برای افزایش حریم خصوصی در بلاکچین، در کنار تحولات مهم نظارتی، چشمانداز آینده این صنعت را شکل میدهند.
اتریوم و ارتقای پیشگامانه “فوساکا”
توسعهدهندگان اتریوم خود را برای دومین بهروزرسانی مهم سال ۲۰۲۵، با نام «فوساکا» آماده میکنند. این ارتقا که نام خود را از ترکیب «فولو» و «اوزاکا» (شهری در ژاپن) گرفته است، به صورت همزمان بر روی لایههای اجماع و اجرای اتریوم پیادهسازی خواهد شد. هدف اصلی «فوساکا» این است که اتریوم بتواند توان عملیاتی تراکنشهای عظیم شبکههای لایه دوم (Layer-2) را که از آن به عنوان لایه پایه استفاده میکنند، به شکل کارآمدتری مدیریت کند. «فوساکا» شامل ۱۲ تغییر کد (EIP) است که تجربه کاربری در شبکههای لایه دوم را سریعتر و ارزانتر خواهد کرد.
مهمترین نوآوری در این ارتقا، قابلیت «PeerDAS» است. با این قابلیت، اعتبارسنجها به جای دانلود کامل بستههای داده (blobs) که شامل هزاران تراکنش هستند، تنها بخشهای کوچکی از آنها را بررسی میکنند. این امر نیاز به پهنای باند را به شدت کاهش داده و هزینهها را هم برای اعتبارسنجها و هم برای شبکههای لایه دوم پایین میآورد. در حال حاضر، اعتبارسنجها مجبورند تمام دادههای یک «blob» را برای تأیید صحت آن دانلود کنند که منجر به گلوگاههای عملکردی میشود. «PeerDAS» با حذف این نیاز، فرآیند تأیید را سرعت بخشیده و هزینههای تراکنش را به طرز چشمگیری کاهش خواهد داد.
هوش مصنوعی در دیفای: فرصتها و تهدیدات امنیتی
تحقیقات اخیر انجام شده توسط برنامه Anthropic Fellows نشان میدهد که عوامل هوش مصنوعی (AI agents) در شناسایی بردارهای حمله در قراردادهای هوشمند به حدی پیشرفت کردهاند که میتوانند توسط بازیگران بدخواه مورد سوءاستفاده قرار گیرند. این مطالعه، مدلهای پیشرفتهای مانند GPT-5 و Claude Opus را در برابر مجموعه دادهای از قراردادهای هوشمند آسیبپذیر آزمایش کرد. نتایج حیرتآور بود: این مدلها به طور جمعی موفق به انجام ۴.۶ میلیون دلار حملات شبیهسازی شده بر روی قراردادهایی شدند که پس از قطع دادههای آموزشی آنها هک شده بودند.
این تیم تحقیقاتی کشف کرد که مدلهای هوش مصنوعی نه تنها توانایی شناسایی باگها را دارند، بلکه میتوانند اسکریپتهای کامل حمله را تولید کرده، توالی تراکنشها را برنامهریزی کنند و نقدینگی شبیهسازی شده را به گونهای تخلیه کنند که بسیار شبیه حملات واقعی بر روی بلاکچینهای اتریوم و BNB Chain است. حتی در اسکن ۲,۸۴۹ قرارداد جدید BNB Chain که هیچ نشانه قبلی از نقض امنیتی نداشتند، GPT-5 و Sonnet 4.5 موفق به کشف دو آسیبپذیری «روز صفر» (zero-day flaws) به ارزش ۳,۶۹۴ دلار سود شبیهسازی شده شدند. این کشفیات، اگرچه از نظر مالی کوچک بودند، اما اهمیت زیادی دارند زیرا نشان میدهند که بهرهبرداری خودکار و سودآور از ضعفهای امنیتی به لحاظ فنی امکانپذیر شده است.
گامهایی به سوی حریم خصوصی بیشتر: پروتکل “دانش صفر” اتریوم
توسعهدهندگان اتریوم در حال کار بر روی پروتکلهای «دانش صفر» (zero-knowledge) هستند که هدف آنها افزایش تضمینهای حریم خصوصی برای تعاملات درون زنجیرهای است. این تلاشها با سیستم مطابقتدهی به سبک «بابانوئل مخفی» (Secret Santa) آغاز شده که میتواند به مجموعهای گستردهتر برای هماهنگیهای خصوصی تکامل یابد. مهندس سالیدیتی، آرتم چیسکوف، این تحقیق را در انجمن جامعه اتریوم دوباره مطرح کرده و به کار قبلی خود در ژانویه اشاره دارد.
ایده اصلی بازآفرینی بازی ناشناس مبادله هدیه در اتریوم است، جایی که شرکتکنندگان به طور تصادفی با یکدیگر مطابقت داده میشوند بدون اینکه کسی بداند چه کسی برای چه کسی هدیه میفرستد. انجام این کار در یک بلاکچین شفاف، نیازمند حل چندین مسئله دیرینه در مورد تصادفی بودن، حریم خصوصی و مقاومت در برابر سیبیل (Sybil-resistance) است. چیسکوف بیان کرد که مسائل اصلی ساده هستند: «همه چیز در اتریوم برای همه قابل مشاهده است»، بلاکچینها تصادفی بودن واقعی را فراهم نمیکنند، و سیستم باید از ثبتنام چندین باره کاربران یا اختصاص هدایا به خودشان جلوگیری کند.
پروتکل پیشنهادی از اثباتهای دانش صفر برای تأیید روابط فرستنده-گیرنده بدون افشای هویتها استفاده میکند و یک رلهکننده تراکنش (transaction relayer) برای ارسال حرکتها به کار میرود تا کیف پولهای فردی به اقدامات لینک نشوند. در اثبات مفهوم، شرکتکنندگان آدرسهای اتریوم خود را در یک قرارداد هوشمند ثبت میکنند و یک امضای دیجیتال منحصر به فرد را متعهد میشوند که از ورودهای تکراری جلوگیری میکند. سپس هر شرکتکننده یک عدد تصادفی را از طریق رلهکننده به یک لیست مشترک ارسال میکند. از آنجایی که رلهکننده تراکنشها را پخش میکند، هیچ کس نمیتواند بگوید کدام آدرس کدام عدد را ارائه کرده است. گیرندهها جزئیات تحویل خود را با استفاده از این اعداد مشترک رمزگذاری میکنند و اطمینان حاصل میکنند که تنها طرف مقابل تعیین شده آنها میتواند آنها را رمزگشایی کند.
پیشرفتها و چالشهای نظارتی: از آمریکا تا اروپا
در جبهه قانونگذاری، پیشرفتهای مهمی در سراسر جهان مشاهده میشود:
- بازار نقدی کریپتو تحت نظارت CFTC در آمریکا: بیتنومیال (Bitnomial)، یک صرافی مشتقات مستقر در شیکاگو، خود را برای راهاندازی اولین پلتفرم معاملاتی نقدی رمزارز تحت نظارت کمیسیون معاملات آتی کالای آمریکا (CFTC) آماده میکند. قوانین خود-تأیید شده این صرافی هفته گذشته اجرایی شد و به آن اجازه میدهد محصولات نقدی رمزارز با اهرم و بدون اهرم را لیست کند. این گام، راه را برای خرید، فروش و تأمین مالی مستقیم داراییهای دیجیتال در یک بورس کالایی تحت نظارت فدرال در ایالات متحده هموار میکند که اولین مورد در بازار آمریکا است.
- به رسمیت شناختن قانونی کریپتو به عنوان دارایی در انگلستان: انگلستان با تصویب قانون جدیدی، رسماً رمزارزها را به عنوان دارایی به رسمیت شناخته است. این قانون، با عنوان «قانون دارایی (داراییهای دیجیتال و غیره)»، گام نهایی برای تبدیل شدن به قانون را پس از تصویب توسط پارلمان برداشت. این قانون، که توسط پادشاه چارلز تأیید شد، برای مدرنسازی قانون دارایی و لحاظ کردن داراییهای دیجیتال مانند رمزارزها و توکنهای غیرقابل تعویض (NFT) طراحی شده است. پیش از این، داراییها به دو دسته اشیاء مادی و اشیاء غیرمادی (مانند بدهی) تقسیم میشدند. اکنون قانون، دسته سومی را برای داراییهای دیجیتال ایجاد میکند که به اعتماد بیشتر کاربران در این صنعت کمک خواهد کرد.
- وتوی لایحه قانونگذاری رمزارزها توسط رئیسجمهور لهستان: رئیسجمهور لهستان، کارول ناووکی، لایحهای را وتو کرده است که به اعتقاد او مقررات بیش از حد سختگیرانهای را بر بازار رمزارزها تحمیل میکرد. رئیسجمهور مفاد این لایحه را به دلیل اینکه «تهدید واقعی برای آزادی لهستانیها، دارایی آنها و ثبات دولت ایجاد میکند»، رد کرد. این لایحه، که برای همراستا کردن لهستان با مقررات MiCA اتحادیه اروپا طراحی شده بود، نگرانیهایی را در مورد توانایی دولت برای غیرفعال کردن وبسایتهای شرکتهای کریپتو «با یک کلیک» و همچنین فقدان شفافیت در مقررات مسدودسازی دامنه ایجاد کرده بود.
دیگر اخبار مهم در اکوسیستم کریپتو
علاوه بر این تحولات، اخبار دیگری نیز در اکوسیستم کریپتو توجهات را به خود جلب کرده است:
- شرکت کالشی (Kalshi)، یک بازار پیشبینی مستقر در آمریکا، دور تأمین مالی ۱ میلیارد دلاری خود را با موفقیت به اتمام رساند که ارزش آن را به حدود ۱۱ میلیارد دلار رسانده است.
- آنتیتزیس (Antithesis)، یک استارتآپ از ویرجینیای شمالی که پلتفرمی برای نرمافزارهای همیشه فعال ارائه میدهد، ۱۰۵ میلیون دلار در دور سری A تأمین مالی جذب کرده است. پلتفرم این شرکت از شبیهسازی قطعی برای تست سیستمها استفاده میکند و به کشف مشکلات پنهان در شبکههای توزیعشده مانند بلاکچین کمک میکند.
در مجموع، با ارتقای زیرساختهای کلیدی مانند «فوساکا» در اتریوم، ظهور قابلیتهای جدید در هوش مصنوعی، و تلاشهای مستمر برای تعادل بین نوآوری و نظارت، صنعت رمزارزها در مسیری پرشتاب به سوی آیندهای پیچیدهتر و قانونمندتر در حرکت است.
